Het was direct een bestseller: Grensleven van de Israëlische Dorit Rabinyan. Dat het Ministerie van Onderwijs opperde om het boek op scholen in Israël van de leeslijst te schrappen, betekende tegelijkertijd dat het boek volop aandacht kreeg. Bekende schrijvers als Amos Oz en David Grossman steigerden publiekelijk en de media smulden ervan. Volgens het Ministerie van Onderwijs zou de liefdesrelatie tussen de Israëlische Liat en de Palestijnse Hilmi een slecht voorbeeld zijn voor leerlingen. Bovendien zou Rabinyan militairen negatief hebben afgeschilderd. Gelukkig waren velen het hiermee oneens en kunnen leerlingen het boek nog gewoon kiezen en lezen.
Vurig en stormachtig
Liat is Israëlische en studeert een paar maanden in New
York. Hilmi is Palestijn en werkt in New York als kunstenaar. De twee leren
elkaar toevallig kennen en laten elkaar in hun Amerikatijd niet meer los.
Rabinyan beschrijft een gepassioneerde relatie met stormachtige momenten. Hilmi
kan het niet uitstaan dat hij stil moet zijn als Liat met haar moeder belt. Liat
raakt gefrustreerd als Hilmi het niet voor haar opneemt tijdens een politieke
discussie met zijn broer, over een één- of tweestatenoplossing en over de rol
van Israëli’s. Toch overwint in New York de liefde het altijd van de
conflictmomenten. Als Liat terugkeert naar Tel Aviv, beëindigt de relatie omdat
het volgens haar niet anders kan. Niet lang daarna reist Hilmi terug naar de
Westbank. De twee houden toch krampachtig contact (hoe moeilijk dat ook blijkt
te zijn). Het einde van het verhaal verklappen we niet.
Romeo en Julia
Dorit Rabinyan heeft op eerlijke en redelijke wijze beschreven
hoe een Israëlische en een Palestijn zich gedragen en hoe hun politieke en
culturele achtergrond en opvattingen hen hebben gemaakt zoals ze zijn. Het duo
Liat en Hilmi is zich er absoluut van bewust dat hun families thuis de relatie zullen
afkeuren. Ze zitten in New York veilig en ver van hun gewoonlijke thuissituatie
en beminnen elkaar in alle vrijheid. Die warmte voor elkaar wordt nog eens
benadrukt door de ijskoude winter in New York, die deze Romeo en Julia nog
dichter bijelkaar brengt. Ze schuilen bij elkaar voor helse sneeuwbuien en
trotsteren huiverend de kou, maar wel altijd samen. Hoe vurig hun relatie ook
is, je voelt door het hele verhaal een metaforische ijslaag. De toekomst
belooft niet veel goeds.
Op waarheid gebaseerd
Rabinyan beschrijft daardoor ook gelijk hoe tragisch de situatie in Israël en
Palestina is. En dat liefdesrelaties tussen Israëli’s en Palestijnen binnen de
‘landsgrenzen’ bijna onmogelijk zijn. Het verhaal is gedeeltelijk gebaseerd op
haar eigen leven. Ze woonde zelf ook in New York en had daar een relatie met
een Palestijnse kunstenaar die hetzelfde lot beschoren was als Hilmi. Ze heeft
elementen en personages weliswaar aangedikt en geromantiseerd, maar haar manier
van schrijven verklapt dat dit voor haar meer was dan een liefdesverhaal tussen
twee fictieve mensen.